Beleid, Bestuur, Management & Pedagogiek in de kinderopvang

SER ziet mogelijkheden om arbeidsmarktkrapte tegen te gaan

Een actief, langjarig arbeidsmarktbeleid van overheid en sociale partners is nodig om de krapte op de arbeidsmarkt in maatschappelijke sectoren als onderwijs, kinderopvang, zorg, veiligheid en rechtspraak te verminderen. In een tussentijds rapport zegt de Sociaal Economische Raad (SER) dat er op korte termijn al goede mogelijkheden zijn om arbeidsmarktkrapte te verminderen.
SER ziet mogelijkheden om arbeidsmarktkrapte tegen te gaan


Minder deeltijdwerken in Nederland en méér (uren) werken stimuleren, adviseert de SER. Verder moet de aandacht uitgaan naar een betere organisatie van werk, minder regeldruk, goed werkgeverschap en meer langjarig perspectief in beleid. De SER doet hiervoor verschillende aanbevelingen en ziet voor de korte termijn veel in vijf kansrijke opties:

  • Stimuleer het potentieel van mensen die (meer uren) willen werken. Nog altijd is een flinke groep mensen die niet direct werk zoekt direct beschikbaar voor werk. Mogelijk lukt het die groep met gericht beleid beter te activeren. Ervaringen met pilots laten zien dat goed werkgeverschap en betere roosters werkenden in staat stellen meer uren te werken.
  • Koester werkenden met goed werkgeverschap en goed management. Bij goed werkgeverschap hoort aandacht voor wat nodig én mogelijk is om het werk hanteerbaar, aantrekkelijk en perspectiefrijk te maken. Dat kan door o.a. goede loopbaanmogelijkheden te bieden, een inclusieve bedrijfscultuur, ruimte voor opleiding, zeggenschap over het eigen werk en de werk-privébalans én een goed salaris. En een vast contract als er sprake is van structureel werk.
  • Maak werk van vernieuwing en slimmer werken. Om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de publieke dienstverlening te behouden, is het volgens de SER noodzakelijk dat de productiviteit stijgt. De SER denkt dat dit kan, zónder dat dit leidt tot harder werken of een lagere kwaliteit. Dat vergt wel gericht sturen op productiviteitsverhoging.
  • Zorg voor minder administratieve belasting. De aanzienlijke administratieve belasting kost medewerkers niet alleen veel tijd, maar veroorzaakt ook afnemende motivatie en vertrek uit maatschappelijke sectoren. Minder regelzucht, meer zelfregelmogelijkheden en een cultuur van vertrouwen in professionals vormen daarom een cruciale voorwaarde om het werk behapbaar te houden.
  • Biedt een langjarig perspectief in beleid en uitvoering. Bestendig beleid, met oog voor arbeidsmarktconsequenties, helpt maatschappelijke sectoren om verder vooruit te kijken – ook in hun personeelsbeleid. Zo kunnen werkgevers en werknemers samen bouwen aan vertrouwen, ontwikkeling en vernieuwing, en daarmee aan een toekomstbestendige uitvoering van taken.

De Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) is blij met het uitgangspunt van de SER dat kinderopvang een belangrijk instrument is voor ouders om meer te kúnnen werken. Daarvoor is ‘kinderopvang een belangrijke voorwaarde, want iedere pedagogisch medewerker maakt het mogelijk dat zeven ouders kunnen werken’.

Maar de Brancheorganisatie Kinderopvang (BK) plaatst kanttekeningen bij het SER-advies. Er is in de kinderopvang een enorm personeelstekort. Bovendien is niet gezegd ‘dat ouders, als er meer kinderopvang is, meer uren zouden gaan werken. Als je de kinderopvang zo goed als gratis maakt, wil dat volgens onderzoeken van het CPB bovendien niet zeggen dat mensen dan meer gaan werken’, aldus de BK