Beleid, Bestuur, Management & Pedagogiek in de kinderopvang

SER-advies: maak kinderopvang toegankelijk, betaalbaar en eenvoudig

Het huidige systeem van kinderopvang is te complex en onvoldoende toegankelijk. De Sociaal-Economische Raad vindt kinderopvang, waaronder de buitenschoolse opvang, van groot belang voor de arbeidsparticipatie van ouders en het combineren van arbeid en zorg.
SER-advies: maak kinderopvang toegankelijk, betaalbaar en eenvoudig


Ook levert kinderopvang een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen, het verminderen van achterstanden en het bevorderen van gelijke kansen. Kinderopvang moet dus van goede kwaliteit zijn, toegankelijk voor alle kinderen, betaalbaar voor alle ouders en eenvoudig van opzet. Dat staat in het SER-rapport ‘Een kansrijke start voor alle kinderen’.

De SER adviseert om een financieel toegankelijk aanbod van twee dagen kinderopvang per week voor alle jonge kinderen te realiseren. In de kinderopvangtoeslag komt de eis dat ouders moeten werken te vervallen, allereerst voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Daarna moet ook voor kinderen van 4 tot 13 jaar een financieel toegankelijk aanbod van twee dagen kinderopvang per week worden gerealiseerd.

Brede talentontwikkeling
De buitenschoolse opvang kan ook bijdragen aan de brede talentontwikkeling van kinderen. Daarvoor is een verbetering van kwaliteit nodig, met continuroosters en sluitende dagarrangementen die aantrekkelijke activiteiten bieden voor kinderen en goede arbeidscontracten voor personeel. De bso moet ook aandacht hebben voor kinderen met een achterstand of vertraging door corona.

De SER stelt voor kinderopvang beter betaalbaar te maken vooral voor de lage en de middeninkomens en de financiering van kinderopvang te vereenvoudigen. Het ontzorgen van ouders staat daarbij voorop. Door deze verandering in maatschappelijke functie is volgens de raad een relatief hogere bijdrage van de overheid noodzakelijk. In een nieuw financieringsstelsel kan bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslag rechtstreeks worden overgemaakt aan de kinderopvangorganisaties.

 

BMP en PO-Raad
In een reactie stellen de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) en de PO-Raad zich te kunnen vinden in de analyse van de SER, maar dat in het advies ‘een juiste aanpak ontbreekt. Hiermee laat de SER de kans voor een toekomstbestendig stelsel liggen. Bovendien maken de maatregelen uit het rapport het systeem onnodig complex. Zowel qua uitvoerbaarheid als voor ouders.’

 

BMK en PO-Raad zijn positief over de geschetste toekomstvisie naar integrale voorzieningen van 0 tot 13 jaar en het streven naar kinderopvang als inclusieve voorziening voor alle kinderen. Ook vinden de belangenbehartigers van de kinderopvang en het primair onderwijs dat er een goede stap vooruit is gezet ten opzichte van het SER-rapport ‘Gelijk goed van start’ uit 2016. Zo zijn nu alle sociale partners voor een toegangsrecht van 4 tot en met 12 jaar, waar dat in 2016 nog niet het geval was. 

Maar PO-Raad en BMK zien niets in het creëren van een overgangsperiode, die de manier waarop de kinderopvang is georganiseerd volgens hen nog ondoorzichtiger maakt. De SER adviseert het kabinet om de toegang tot kinderopvang voor kinderen van 0 tot 4 jaar voor twee dagen per week financieel toegankelijker te maken.

 

‘Het SER-advies spreekt ook over een onduidelijk stappenplan om de toegang gefaseerd uit te breiden tot en met 12 jaar, met voorrang voor kinderen met een achterstand’, reageren BMK en PO-Raad. De vertegenwoordigers van het veld zijn geen voorstander van een herinvoering van het doelgroepenbeleid voor kinderen van 4-13 jaar. Het huidige doelgroepenbeleid voor 0-4 jarigen werkt segregatie in de hand, hier willen ze juist vanaf. Daarnaast blijft het toeslagensysteem op deze manier bestaan, dit maakt niet alleen de inzage in tarieven onvoldoende transparant maar zorgt ook voor onnodige complexiteit voor ouders.