Beleid, Bestuur, Management & Pedagogiek in de kinderopvang

Recht in de kinderopvang (Martin van der Linden): Nederland in historisch perspectief

In 1872 worden de eerste kinderbewaarplaatsen opgericht. Ondanks opgelegde eisen zijn ze vaak vies en overvol. Ze zijn bedoeld voor de armsten. De kinderbewaarplaatsen doen wat de naam zegt: ze bewaren kinderen, terwijl de moeder (arm, ongehuwd of weduwe) werkt. Gebruikmaken van de kinderbewaarplaats is noodzaak, geen vrijwillige keuze.
Recht in de kinderopvang (Martin van der Linden): Nederland in historisch perspectief

Een bijdrage van jurist Martin van der Linden. Columnist van BBMP.

1914 De Eerste Wereldoorlog.
Veel vrouwen nemen ‘mannenwerk’ over. Kleding maken, verplegen, brandweer, kolenmijn, vrachtwagens, wapenindustrie. Vrouwen ‘passen’ op elkaars kinderen of brengen hun kind naar de kinderbewaarplaats. Dat laatste gaat gepaard met schaamte. Na de oorlog starten de roaring twenties. Nederland is redelijk ongeschonden uit de strijd gekomen. Mensen kunnen genieten van luxegoederen, kermissen, elektriciteit. Bijna iedereen heeft werk, de fabrieken werken op volle toeren. Als een vrouw werkt is dat niet chique, maar niemand maakt zich er echt druk over.

1929 Zwarte donderdag
Op 24 oktober, zwarte donderdag, crasht de beurs in Amerika. Ook in Nederland betekent dit de start van een economische crisis. De werkeloosheid stijgt, vrouwen worden weer geacht plaats te maken voor de mannen. Om dit aan te moedigen wordt op scholen, in kranten en in de politiek de stelling ‘een goede moeder is er een die thuis is voor haar kinderen’ erin gehamerd. In 1935 wordt een wet aangenomen waarin staat dat vrouwen worden ontslagen zodra ze trouwen. Kinderopvang neemt af.

(.....)

2021 Lappendeken
Veel Nederlandse gezinnen maken, uniek in de wereld, gebruik van een lappendeken aan oppasmogelijkheden: een papadag, een mamadag, een opa-en-omadag en twee dagen naar de kinderopvang. Maar de coronacrisis zorgt ervoor dat het doel van de kinderopvang wordt geherdefinieerd: kinderdagverblijven zijn opeens een cruciale voorziening en bestaan niet alleen om ‘op te passen als de vrouw werkt’. Ze zijn een ontlasting voor het moderne, drukke gezin, belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen en het garanderen van veiligheid, onder leiding van deskundige professionals. De politiek begint de meerwaarde te zien, opeens wordt er gesproken over gratis kinderopvang voor iedereen. Kinderen die naar de opvang gaan, zijn niet meer zielig. Nee, als je niet gaat, word je iets onthouden.

2022 ....

Het volledige artikel (inclusief blik op 2022) is verschenen in BBMP nummer 4, 2021.