Om de leervertragingen aan te pakken zijn scholen aan de slag gegaan met gemiddeld acht verschillende maatregelen per school uit de menukaart met ‘bewezen effectieve interventies’. Zo’n 85 procent van de scholen kiest voor instructie in kleine groepen van twee tot vijf leerlingen. Ook richt driekwart van alle scholen zich op het welbevinden van leerlingen. Daarnaast kiezen scholen vaak voor de inzet van onderwijsassistenten of instructeurs, die leraren ondersteunen in de klas.

Op de basisscholen zijn gemiddeld de grootste vertragingen opgetreden bij rekenen (circa tien weken), gevolgd door begrijpend lezen (circa zeven weken). Per leerjaar lopen de vertragingen uiteen. Deze zijn voor begrijpend lezen en rekenen het grootst in groep 7, de huidige groep 8. Wat opvalt is dat leerlingen in de onderbouw bij spelling vertraging hebben opgelopen (van gemiddeld zes weken), terwijl leerlingen in de bovenbouw juist extra stappen vooruit hebben gezet.

Kwetsbare kinderen 

Specifieke groepen leerlingen in kwetsbare situaties hebben extra aandacht nodig. Voor het primair onderwijs geldt: hoe lager het opleidingsniveau van de ouders, hoe groter de leervertragingen. Bij rekenen-wiskunde is bijvoorbeeld bij alle leerlingen sprake van een vertraging in de leergroei, maar bij de groep met laag opgeleide ouders is die vertraging twee keer zo groot als bij hoogopgeleide ouders.

Extra geld

Verder geldt dat leerlingen met een niet-westerse migratieachtergrond, of die opgroeien in een eenoudergezin of gezin met meer dan 3 kinderen ook grotere leervertragingen laten zien. Scholen met veel kwetsbare leerlingen krijgen binnen het nationaal programma extra geld om de achterstanden aan te pakken. Voor onderwijspersoneel op deze scholen is er daarnaast een extra toelage bovenop het salaris, zodat het aantrekkelijker is om op deze scholen te (blijven) werken.

De voortgangsrapportage is gebaseerd op vragenlijsten onder schoolleiders, analyses van toetsresultaten, gegevens over doorstroom en inspectieonderzoek. De volgende voortgangsrapportage komt in het voorjaar. Het Nationaal Programma Onderwijs is bedoeld om de achterstanden van leerlingen weg te werken die ze als gevolg van corona hebben opgelopen. Hiervoor heeft het kabinet 5,7 miljard euro uitgetrokken voor de schooljaren 2021-2022 en 2022-2023 in het primair en voortgezet onderwijs.